วงดนตรีงานอีเว้นท์ในยุค Social ที่คนสมาธิแสนสั้น จ้องจอกันเป็นส่วนใหญ่ ควรพิจารณาเรื่องอะไรเพิ่มบ้างดีครับ
(ภาพเซลฟี่วงโดยไอนัท)
ระดับของการสื่อสาร
ถ้าเราเป็นศิลปินคนที่มาดูเขาจะสนใจเรากันอยู่แล้ว แต่ความจริงเราเป็นวงดนตรีงาน event ซึ่งปกติคนที่ฟังอยู่อาจไม่ได้ตั้งใจมาดูเราแต่แรก ดังนั้นนักดนตรี/นักร้องที่มีทักษะการ entertainer หรือ มีทักษะ “เล่นใหญ่” เหมือนแสดงละคร หรือบางคนใช้เครื่องดนตรี wirelessลงไปในพื้นที่คนดูจะเป็นคนสำคัญที่จะดึงความสนใจผู้ฟังกลับมา การทำให้ผู้ฟังเข้ามามีส่วนร่วมร้องเพลงด้วยบ้างก็สำคัญ ไม่งั้นการทุ่มเทของนักดนตรีทั้งวงเล่นเพลงต่อกันทั้งคืนอาจเหนือยเปล่าเลยทีเดียว
ในงานแต่ง เด็กมักเป็นจุดสนใจของผู้คน การไปเล่นกับเด็กก็จะทำให้วงดนตรีได้รับความสนใจจากคนฟังมากขึ้น และทำให้งานดูมีชีวิตชีวา
การสังเกตผู้ฟัง แบบวินาทีต่อวินาที
นักดนตรีงานอีเว้นท์แบบเราจะมีความใกล้ชิดกับผู้ฟังมากกว่าศิลปินที่แสดงบนเวทีใหญ่ เป็นระยะที่เราสามารถสังเกตปฎิกิริยาคนได้ง่ายครับ อย่างไรก็ตามปฎิกิริยาผู้ฟังเป็นเรื่องที่ถ้าเราจะสังเกตได้ต้องก้าวข้ามอะไรหลายอย่างก่อนครับ เช่น ก้าวข้ามโน้ต(ไม่ต้องมองโน้ต) ก้าวข้ามนิ้ว(เล่นโดยไม่รู้สึกว่ามีนิ้ว) ก้าวข้ามภาพรวมของวง (การเติมเสียงของวงซึ่งอยู่ในหัวตลอด) ลองสังเกตว่าผู้ฟังแม้จะจิ้มจอแต่ก็เริ่มเคาะเท้าเมื่อเราเล่นกรูฟใดอยู่ หรือผู้ฟังเริ่มสนใจเมื่อมีเสียงอะไรดังขึ้นมา หรือผู้ฟังเราอยู่ๆลดระดับการสนใจลงเพราะ PA เบาลงหรือเสียงดังเกินไปหรือไม่ (ซึ่งต้องสังเกตจากเสียงสะท้อนผนังห้อง) ส่วนการทดลองแนวเพลงกับผู้ฟังเป็นสิ่งที่ต้องทำเป็นมาตรฐานอยู่แล้ว
Musical Contrast
เวลาเล่นดนตรีทุกครั้ง ให้นึกถึงเด็กอนุบาลที่ดื้อๆที่เราต้องเล่นดนตรีให้เขาหันหน้ามาให้ได้ ซึ่งเขาจะหันหน้ามาได้ต่อเมื่อถึงรอยต่อของเพลงที่มีความแตกต่างในลักษณะเสียงมากพอครับ อันนี้จริงๆแล้วก็คือทักษะของดีเจนั่นเอง ซึ่งการสร้าง Contrast อาจต้องเรียบเรียงเพลงใหม่เฉพาะหน้าเพื่อคนฟังด้วยครับ วงดนตรีที่มีเครื่องดนตรีหลายชิ้นบางทีจะเสียเปรียบเรื่องการปรับ contrast เฉพาะหน้าถ้าทุกคนมุ่ง “ทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุด” นั่นคือเล่นทุกท่อนอย่างแน่นหนาเป๊ะมาก แต่ทักษะการสร้าง Contrast ต้องมาจากการมองภาพรวมของเพลงแบบใหม่ เช่นบางท่อนทิ้งเลยไม่ต้องเล่นก็ได้ และวงที่มีเครื่องดนตรีน้อยชิ้น มักสร้าง contrast ได้ดีกว่าในขณะที่วงใหญ่โอกาสมีทิศทางความคิดไม่สอดคล้องกันระหว่างการเล่นจะเยอะกว่า
Contrast นี้ยังรวมไปถึงตลอดโชว์ด้วยเช่นกันครับ เช่นถ้ารู้สึกว่า Medley เพลงมานานจนผู้ฟังเต้นจนเริ่มไปนั่งพักแล้วก็ควรเปลี่ยนเป็นเพลงช้า หรือพูดคุยกับคนฟังบ้าง จะช่วยให้วงมี Contrast ในการแสดงมากขึ้น
ฮวงจุ้ยวง
การให้คำแนะนำผู้จัดงานก่อน หรือการปรับฮวงจุ้ยเฉพาะหน้าก่อนการแสดง ก็เป็นสิ่งที่ควรคำนึงถึงฮะ โดยเฉพาะฮวงจุ้ยซึ่งมีทั้งฮวงจุ้ยทางตำแหน่งการจัดวาง และฮวงจุ้ยทางแสงและเสียง
เช่นฮวงจุ้ยตำแหน่งการจัดวงอาฟเตอร์ปาร์ตี้จะต้องมีรั้วรอบขอบชิด ห้องกว้างมากลึกมากไม่ได้ โรงแรมที่มีห้องบอลรูมใหญ่ต้องกั้นห้องเข้ามา หรือถ้ากั้นไม่ได้อาจจัดวางเก้าอี้ล้อมเป็นอาณาเขตแน่นอน ตำแหน่งประตูต้องไม่เอื้อให้คนรั่วออกไปด้านนอกได้ง่าย วงไม่ควรเข้าไปอยู่ในซอกหลืบระหว่างผนังห้องและเวทีใหญ่ ไม่ควรมีกระถางหรือกระเช้าต้นไม้วางแนวระนาบหน้าวง ผมเองพบว่าถ้าวงสามารถจัดแบบเค้าท์เตอร์เซเวนได้จะค่อนข้างดีครับ คือประตูทางออกเวลาอยู่ใกล้เวทีของวงคนจะค่อนข้างขัดเขินที่จะออกในช่วงแรกๆที่ยังไม่เมา และคนที่ยังเขินวงจะมี comfort area ในระยะที่ไม่ไกลเกินไป
ฮวงจุ้ยทางเสียงก็น่าสนใจมากครับ ผมเคยพบว่ามี supplier เครื่องเสียงสองเจ้า เจ้านึงเสียงดีมากสนั่นเบสลึกน่าจะเหมาะกับอาฟเตอร์ปาร์ตี้มาก แต่ปรากฏว่าแขกกลับเขินเสียงของวงที่สนั่นไปหน่อย (ช่วงแรกยังไม่ค่อยเมา) ทำให้ผู้ฟังรวมกลุ่มอยู่ไกล และขยับเข้ามาหาวงเป็นระยะเวลาที่ช้ากว่า Supplier เจ้าที่คุณภาพเสียงเป็นรองกว่า ซึ่งอาจเป็นเพราะเสียงที่เบาหรือไม่ค่อยชัด ทำให้คนต้องเข้ามาฟังใกล้ๆวงทำให้บิ๊วท์ง่ายขึ้นก็เป็นไปได้ครับ
นอกจากนี้ผมยังให้คำแนะนำในการปรับเสียงกับซาวส์เอ็นจิเนียร์หลังพบว่าเครื่องเสียงที่ดีๆส่วนใหญ่จะพลังมาก เลยชอบปรับเสียง bassdrum สนั่นเกินเสียงสแนร์ไป เมื่อบาล้านซ์ให้เสียงสแนร์ดังกว่าพบว่าคนจะขยับตัวเต้นมากขึ้นเวลาเล่นเพลงสากลที่เน้นจังหวะ 2-4 ครับ
สุดท้ายก็คือ นักดนตรีท่ีดีแต่ละคนก็มีทักษะต่างๆกัน บางคนอาจไม่ได้มีทักษะ entertain แบบด้านบน แต่การเลือกสมาชิกมารวมวงในแต่ละครั้งถ้ามีคนที่มีทักษะด้านต่างๆอยู่อย่างครบครันก็มีแนวโน้ม performance ที่ดี เหมือนการปรุงอาหารให้ครบรสชาตได้นั่นเองครับ
พัชร เกิดศิริ (เปียโน)
